Ο ορίζοντας του Manhattan, με τους πολλούς ουρανοξύστες, είναι παγκόσμια αναγνωρίσιμος και η πόλη έχει φιλοξενήσει αρκετά από τα ψηλότερα κτίρια στον κόσμο. Η Νέα Υόρκη έχει περίπου 5.538 πολυώροφα κτίρια, και 50 ουρανοξύστες ψηλότερους από 200 μέτρα.
Ο αριθμός αυτός είναι ο μεγαλύτερος από οποιαδήποτε άλλη πόλη στις Ηνωμένες Πολιτείες, και ο δεύτερος στον κόσμο, πίσω από το Hong Kong. Η Νέα Υόρκη έχει αρχιτεκτονικά αξιόλογα κτίρια σε ένα ευρύ φάσμα μορφών. Αυτά περιλαμβάνουν το κτίριο Woolworth (1913), έναν ουρανοξύστη γοτθικού ρυθμού που χτίστηκε αναβιώνοντας λεπτομερώς το γοτθικό ρυθμό. Το ψήφισμα Zoning του 1916 ήταν ένα μέτρο που δημιουργήθηκε κατά κύριο λόγο για να σταματήσει τα ογκώδη κτίρια, όπως το κτίριο Equitable ώστε το ηλιακό φως και ο αέρας να φτάνουν κάτω στο δρόμο.
Ένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικό παράδειγμα του διεθνούς τύπου στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι το κτίριοSeagram Building (1957), που ξεχωρίζει για την πρόσοψη του, χρησιμοποιώντας ορατά χάλκινα τονισμένα δοκάρια για να τονίσει τη δομή του κτιρίου. Το κτίριο Condé Nast (2000) είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της πράσινης σχεδίασης στους αμερικανικούς ουρανοξύστες.
Οι μεγάλες κατοικίες της πόλης της Νέας Υόρκης ορίζονται συχνά από το κλασικό πλακόστρωτο, μονοκατοικίες σε σειρά, καθώς και κατοικίες που χτίστηκαν κατά τη διάρκεια μιας περιόδου ταχείας ανάπτυξης μεταξύ 1870 – 1930. Η πέτρα και τα τούβλα έγιναν τα υλικά των κτηρίων της πόλης και επιλέχθηκαν αντί του ξύλου μετά την μεγάλη πυρκαγιά του 1835.
Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της πολλών κτιρίων της πόλης είναι η ξύλινη οροφή με υδατόπυργους. Το 1800, η πόλη απαίτησε την εγκατάστασή τους σε κτίρια υψηλότερα από έξι ορόφους για την αποφυγή της ανάγκης για υπερβολικά υψηλές πιέσεις νερού σε χαμηλότερα υψόμετρα, τα οποία θα μπορούσαν να σπάσουν τους δημοτικούς σωλήνες νερού.
Τα διαμερίσματα με κήπους έγιναν δημοφιλής κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1920 σε απομακρυσμένες περιοχές, συμπεριλαμβανομένου του Jackson Heights στο Queens το οποίο έγινε πιο προσβάσιμο με την επέκταση του μετρό.
Ουρανοξύστες
Η Νέα Υόρκη έχει δύο διαφορετικούς χώρους συγκεντρώσεως των πολυώροφων κτιρίων: το Midtown Manhattan και το Lower Manhattan, το καθένα με το δικό του μοναδικό αναγνωρίσιμο ορίζοντα του. Το Midtown Manhattan, η μεγαλύτερη κεντρική επιχειρηματική περιοχή του κόσμου, είναι ο χώρος για αξιόλογα κτίρια, όπως το Empire State Building, το Chrysler Building, το Citigroup Center και τοRockefeller Center. Το Lower Manhattan αποτελεί την τρίτη μεγαλύτερη κεντρική επιχειρηματική περιοχή στις Ηνωμένες Πολιτείες (μετά το Midtown και το Loop του Σικάγο).
Το Lower Manhattan χαρακτηρίστηκε από την παρουσία των Δίδυμων Πύργων του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου από την ολοκλήρωσή τους το 1973 μέχρι την καταστροφή τους από τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001.
Κατά την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα, το Lower Manhattan είδε την ταχεία ανοικοδόμηση να συμπεριλαμβάνει το νέο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου. Ο ορίζοντας του Lower Manhattan έλαβε νέα σχέδια από αρχιτέκτονες, όπως ο Santiago Calatrava και ο Frank Gehry. Η Goldman Sachs χτίζει ένα, 225 μέτρα ψηλό και 43 ορόφων, κτίριο απέναντι από το χώρο του Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου.
Η πόλη της Νέας Υόρκης έχει μια μακρά ιστορία στα ψηλά κτίρια. Διαθέτει 10 κτίρια που έχουν κρατήσει τον τίτλο παγκοσμίως ως τα πιο ψηλά πλήρως κατοικήσιμα οικοδομήματα μέσα στην ιστορία, μολονότι η μισή πόλη έκτοτε έχει κατεδαφιστεί. Το πρώτο κτίριο που φέρει τον τίτλο του ψηλότερου του κόσμου στη Νέα Υόρκη ήταν το New York World Building, το 1890. Αργότερα, η Νέα Υόρκη φιλοξένησε το πιο ψηλό κτίριο στον κόσμο για 75 συνεχή έτη, αρχής γενομένης από το Park Row Building το 1899 μέχρι το One World Trade Center, με την ολοκλήρωση του Sears Tower το 1974. Ένας από τους πρώτους ουρανοξύστες στον κόσμο, που στέκεται ακόμα στην πόλη, είναι το Park Row Building, που χτίστηκε το 1899.
Τα πολυώροφα κτίρια του Brooklyn αποτελούν έναν τρίτο, πολύ μικρότερο ορίζοντα. Τα πολυώροφα κτίρια στο κέντρο του Brooklyn επικεντρώνονται γύρω από ένα σημαντικό κόμβο του υπόγειου σιδηρόδρομου της πόλης της Νέας Υόρκης. Το κέντρο του Brooklyn βιώνει μια εκτεταμένη οικοδομική έκρηξη, με νέους υψηλούς πύργους πολυτελείας, εμπορικούς χώρους και μια νέα αρένα στο στάδιο του σχεδίου. Η οικοδομική έκρηξη στο Brooklyn είχε τεράστιες αντιδράσεις από τους τοπικούς πολίτες και τις περιβαλλοντικές ομάδες, οι οποίες ισχυρίζονταν ότι το Brooklyn πρέπει να διατηρήσει την ανθρώπινη κλίμακα.
Ο δήμος του Queens έχει επίσης την ανάπτυξη του δικού του ορίζοντα τα τελευταία χρόνια με ένα κτίριο γραφείων της Citigroup (το οποίο είναι σήμερα το ψηλότερο κτίριο στη Νέα Υόρκη εκτός του Manhattan), και το δυτικό Queens αναπτύσσει αρκετούς πύργους κατοικιών κατά μήκος της προκυμαίας του ποταμού East River.
Το Empire State Building, ένα 102 ορόφων σύγχρονο κτίριο με στυλ Art Deco, σχεδιάστηκε από την εταιρεία Shreve Lamb and Harmon και τελείωσε το 1931.
Ήταν το ψηλότερο κτίριο στον κόσμο για 42 χρόνια. Ο πύργος έχει πάρει το όνομά του από το ψευδώνυμο της Πολιτείας της Νέας Υόρκης και είναι σήμερα το ψηλότερο κτίριο στην πόλη. Ήταν το πρώτο κτίριο που υπερέβη τους 100+ ορόφους, και έχει ένα από τα πιο επισκέψιμα καταστρώματα παρατήρησης του κόσμου, το οποίο έχουν επισκεφθεί πάνω από 110 εκατομμύρια άτομα από την ολοκλήρωσή του. Το κτίριο κτίστηκε στο χρόνο ρεκόρ των 14 μηνών.
Το Chrysler Building είναι ένα διακριτικό σύμβολο της Νέας Υόρκης που ολοκληρώθηκε το 1930 και στέκεται στα 319 μέτρα, στην ανατολική πλευρά του Manhattan. Αρχικά χτίστηκε για την Chrysler Corporation. Το κτίριο είναι σήμερα συνιδιοκτησία της TMW Real Estate (75%) και της Tishman Speyer Properties (25%). Το Chrysler Building ήταν η πρώτη κατασκευή στον κόσμο που ξεπέρασε το όριο των 305 μέτρων.
Το GE Building είναι ένας λεπτός ουρανοξύστης Art Deco και το κεντρικό σημείο του Rockefeller Center. Στα 259 μέτρα, με 70 ορόφους, είναι το έβδομο ψηλότερο κτίριο στη Νέα Υόρκη και την 30ο ψηλότερο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Χτισμένο το 1933 αρχικά ονομαζόταν RCA Building, είναι ένας από τους πιο γνωστούς και αναγνωρίσιμους ουρανοξύστες της Νέας Υόρκης. Η ζωφόρος πάνω από την κύρια είσοδο εκτελέστηκε από τον Lee Lawrie και απεικονίζει τη Σοφία, μαζί με μια φράση από την Αγία Γραφή που λέει “Η φρόνηση και η γνώση θα είναι η σταθερότητα των δικών σου χρόνων“, που προέρχεται από το βιβλίο του Ησαΐα, 33:6.
Το International Style ήταν μια πρωτοποριακή έκθεση στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης που άλλαξε εντελώς το πρόσωπο της αρχιτεκτονικής στη Νέα Υόρκη και τον κόσμο. Ο Mies van der Rohe, ήταν το επίκεντρο της έκθεσης, που αργότερα έχτισε το Seagram Building επί της Park Avenue στην 53rd Street.
Ένα από τα πιο σημαντικά κτίρια για την σύγχρονη αρχιτεκτονική, το Seagram Building μετέτρεψε την περιοχή του Midtown, την ανάπτυξη των ψηλών κτιρίων, καθώς και την ιστορία της αρχιτεκτονικής. Άλλοι αρχιτέκτονες αναπαράγουν λεπτομέρειες από το Seagram εντός της Νέας Υόρκης και σε όλο τον κόσμο εδώ και δεκαετίες μετά την ολοκλήρωσή του στα τέλη του 1950. Οι χάλκινες εξώθησης που επισυνάπτονται στις κολώνες είναι υπόδειγμα αυτής της τάσης στον ψηλό σχεδιασμό των κτιρίων που μπορεί να δει κανείς σε πολλές πόλεις.
Το MetLife Building, το πρώην κτίριο Pan Am, ήταν το μεγαλύτερο εμπορικό κτίριο γραφείων στον κόσμο, όταν άνοιξε στις 7 Μαρτίου 1963. Πρόκειται για ένα σημαντικό μέρος του ορίζοντα του Manhattan και ένα από τα πενήντα ψηλότερα κτίρια στις ΗΠΑ.
Οι Δίδυμοι Πύργοι του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου ήταν τα ψηλότερα κτίρια της πόλης από το 1973 μέχρι την καταστροφή τους από τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001. Οι πύργοι στέκονταν στα 417 μέτρα και 415 μέτρα αντίστοιχα, και οι δύο με 110 ορόφους. Η 110 μέτρα κεραία, του Βόρειου Πύργου φιλοξενούσε τις περισσότερες τηλεπικοινωνίες της πόλης, ενώ ο Νότιος Πύργος φιλοξενούσε ένα δημοφιλές κατάστρωμα παρατήρησης. Ήταν τα ψηλότερα κτίρια στον κόσμο μέχρι που ολοκληρώθηκε το 443 μέτρων Sears Tower του Σικάγο το 1974.
Το Citigroup Center είναι ένας 59 ορόφων πύργος γραφείων που βρίσκεται στην 53rd Street και στη Lexington Avenue στο κέντρο του Manhattan. Θεωρείται ένας από τους πιο σημαντικούς ουρανοξύστες μεταπολεμικά που ανεγερθεί στη Νέα Υόρκη. Η εντυπωσιακή σχεδίαση του με την απότομα λοξή στέγη, καθώς και η κομψή επενδυμένη από αλουμίνιο πρόσοψη του έδωσε στον ουρανοξύστη ένα στιγμιαίο αρχιτεκτονικό στίγμα.
Η επικλινής στέγη φιλοξενεί τα μηχανικά συστήματα και τα συστήματα εξαερισμού του κτιρίου. Οι σχεδιαστές εγκατέστησαν επένδυση από αλουμίνιο στην πρόσοψη για να μειώσουν το φορτίο βάρους για τη θεμελίωση του κτιρίου και των υποστηρικτικών κατασκευών, αλλά αυτό είχε και το ανάλογο κόστος. Όταν το κτίριο ανεγέρθηκε το 1977 ανακαλύφθηκε ότι η ελαφριά πρόσοψη έκανε το κτίριο ευάλωτο και λικνιζόταν κάτω από συνθήκες υψηλών ανέμων.
Εκφράζοντας την ανησυχία ότι το κτίριο θα μπορούσε να ανατραπεί σε πολύ ισχυρούς ανέμους οι μηχανικοί του κτιρίου εγκατέστησαν μια συσκευή (tuned mass damper) στην οροφή η οποία λειτουργεί ως αντιστάθμισμα των ταλαντεύσεων του κτιρίου.
Το Time Warner Center είναι ένας ουρανοξύστης μικτής χρήσης στο Columbus Circle στο Upper West Side του Manhattan. Είχε προσελκύσει πολλή την προσοχή ως το πρώτο σημαντικό κτίριο που ολοκληρώθηκε μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου και έχει γίνει γνωστό σε πολλούς Νεοϋορκέζους ως «οι νέοι δίδυμοι πύργοι». Πρόσθετη δημοσιότητα δόθηκε το 2003, όταν ο David Martinez κατέβαλε 45 εκατομμύρια δολάρια για το διαμέρισμα του ρετιρέ, ένα ρεκόρ στις πωλήσεις κατοικιών για τη Νέα Υόρκη.
Το Hearst Tower, που βρίσκεται στο Midtown Manhattan, αποτελεί άλλο ένα παράδειγμα της νέας γενιάς σχεδίασης των “πράσινων” ουρανοξυστών στη Νέα Υόρκη. Το Hearst Tower είναι ένας ουρανοξύστης κατασκευασμένος από γυαλί και ατσάλι που στηρίζεται στη βάση του αρχικού Hearst Corporation Building του 1920. Το Hearst Tower είναι εύκολα αναγνωρίσιμο από τους τριγωνικούς υαλοπίνακες που σχεδιάστηκαν από το Βρετανό αρχιτέκτονα Lord Norman Foster. Το Hearst Tower είναι επίσης ο πρώτος ουρανοξύστης της Νέας Υόρκης που του απονεμηθεί το πολυπόθητο χρυσό LEED Certified βαθμολογούμενο από το Συμβούλιο Πράσινων Κτιρίων Ηνωμένων Πολιτειών.
Σπίτια
Το χρονικό διάστημα της ταχείας ανάπτυξης της πόλης μεταξύ 1870 – 1930 περιλάμβανε μία σημαντική ανάπτυξη των κατοικημένων γειτονιών, που φιλοξενούσαν νεόδμητα σπίτια από brownstones (αμμόλιθο), μονοκατοικίες σε σειρά και πολυκατοικίες, οι οποίες εξέφραζαν έναν πολύ διαφορετικό χαρακτήρα από τους ουρανοξύστες που υπήρχαν στις εμπορικές περιοχές της πόλης.
Μέχρι το 1870, η πέτρα και τα τούβλα είχαν εδραιωθεί ως δομικά υλικά, καθώς η κατασκευή σπιτιών με ξύλινο πλαίσιο ήταν πολύ περιορισμένη στον απόηχο της μεγάλης πυρκαγιάς του 1835.
Σε αντίθεση με το Παρίσι, το οποία για αιώνες χτίστηκε από το δικό του βραχώδες υπόστρωμα από ασβεστόλιθο, η Νέα Υόρκη κατέληγε πάντα σε πέτρινα κτίρια από ένα δίκτυο λατομείων, μερικές φορές αρκετά μακρινό, το οποίο είχε ποικιλία υφών και αποχρώσεων της πέτρας και αυτό παρατηρείται σε πολλά σε κτίρια της πόλης.
Στις ημέρες πριν από τον σιδηρόδρομο, οι πέτρες μεταφέρονταν στον ποταμό Hudson River ή κατά μήκος της ακτής του Ατλαντικού από λατομεία της Νέας Αγγλίας.
Αν και τα τρένα αργότερα μετέφεραν μάρμαρο από το Vermont και γρανίτη από τη Minnesota, ο αμμόλιθος από το Connecticut ήταν το πιο δημοφιλές υλικό στην κατασκευή κατοικιών στη σειρά της Νέας Υόρκης στα τέλη του 19ου αιώνα, και έτσι ο όρος brownstones έγινε συνώνυμο με τις μονοκατοικίες σε σειρά.
Οι κατοικημένες γειτονιές του Manhattan περιέχουν σπίτια σε σειρά του 19ου αιώνα, πολυκατοικίες πριν το 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, και σύγχρονα μεταπολεμικά πολυώροφα κτίρια. Όμορφα πρώιμα κτίρια κατοικιών του 20ου αιώνα βρίσκονται και στις δύο πλευρές του Central Park κατά μήκος της Fifth Avenue και στο Δυτικό Central Park, καθώς και στο Riverside Drive, το οποίο έχει θέα τοRiverside Park και τον ποταμό Hudson River.
Ξεκινώντας τη δεκαετία του 1950, τα δημόσια έργα στέγασης άλλαξαν δραματικά την εικόνα της πόλης. Τα νέα, μεγάλης κλίμακας (συχνά πολυώροφα) οικιστικά συγκροτήματα αντικατέστησαν παλαιότερα κτίρια αφαιρώντας αντικείμενα και ορόσημα που θα θεωρούνταν σήμερα ιστορικής αξίας.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, πολλά από αυτά τα νέα έργα χτίστηκαν σε μια προσπάθεια ανανέωσης των αστικών περιοχών που προασπιζόταν ο φημισμένος πολεοδόμος Robert Moses. Τα στεγαστικά έργα που προέκυψαν υπέφεραν από ασυνεπή χρηματοδότηση, κακή συντήρηση, και υψηλή εγκληματικότητα, με αποτέλεσμα πολλοί να θεωρήσουν τα έργα αυτά μια αποτυχία.
